26 tháng 2 2023
Ba luật sư vừa bị bắt giữ liên quan đến Điều 331 Bộ luật Hình sự, \”lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân\”.
Luật sư, nhà báo Đặng Thị Hàn Ni, Luật sư Đặng Anh Quân và Luật sư Trần Văn Sỹ bị khởi tố, bắt tạm giam vào ngày 24 và 25/2 để điều tra.
Công an TP HCM tuyên bố bà Hàn Ni và ông Trần Văn Sỹ bị bắt theo đơn tố cáo của bà Nguyễn Phương Hằng, cựu tổng giám đốc công ty cổ phần Đại Nam.
Đây là hai trong số hàng chục người bị bà Hằng tố cáo là \”liên quan đến việc đăng tải các đoạn ghi hình với nội dung xúc phạm danh dự, nhân phẩm của ông Huỳnh Uy Dũng, Nguyễn Phương Hằng, xâm phạm lợi ích hợp pháp của Công ty Cổ phần Đại Nam và Quỹ từ thiện Hằng Hữu\”.
Ông Đặng Anh Quân được cho là đóng vai trò cố vấn pháp lý, trực tiếp tham gia nhiều buổi livestream cùng bà Nguyễn Phương Hằng.
Đơn tố cáo được gửi trước khi bà Nguyễn Phương Hằng bị bắt.
Bà Nguyễn Phương Hằng bị khởi tố và bị bắt tam giam từ ngày 24/3/2022, cũng với các cáo buộc liên quan tới tội danh quy định tại Điều 331
Theo cáo buộc, bà Hằng kể từ đầu năm 2021 đã dùng mạng xã hội thực hiện nhiều buổi phát livestream để đưa ra thông tin không kiểm chứng về đời tư người khác, với những lời lẽ mang tính mạ lị, xúc phạm danh dự, nhân phẩm nhiều người.
Sau đó, vào cuối năm 2022, ba trợ lý của bà Hằng bị khởi tố do bị cho là đã đóng vai trò trợ giúp.
Việc điều tra đối với bà Hằng và ba trợ lý kết thúc vào cuối tháng 12/2022, và công an TP Hồ Chí Minh tuyên bố mở rộng điều tra, xử lý đối với các đối tượng khác nữa.
Giới quan sát nhận định sẽ còn thêm cá nhân khác bị bắt giữ liên quan đến vụ việc.
Luật sư Đặng Đình Mạnh viết trên trang Facebook cá nhân: \”Nếu hả hê về 331, yên tâm, sẽ còn rất nhiều dịp hả hê cho tới lượt chính bạn. Bất công mà, nó không kén chọn nạn nhân đâu.\”
Nội dung Điều 331 Bộ luật Hình sự
Điều 331 Bộ luật Hình sự năm 2015 được sửa đổi, bổ sung năm 2017, có hiệu lực thi hành ngày 01/01/2018 quy định:
\”1-Người nào lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, tự do hội họp, lập hội và các quyền tự do dân chủ khác xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
2-Phạm tội gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.\”
Tuy nhiên không có văn bản pháp luật quy định rõ ràng thế nào là \”lợi dụng\” và thế nào là \”xâm phạm lợi ích\” trong Điều luật 331.
Cho đến nay, nhiều cá nhân, nhà hoạt động, nhà báo, luật sư đã bị khởi tố và bắt giam liên quan đến Điều 331 ở Việt Nam.
Một số tổ chức nhân quyền như Human Rights Watch, Amnesty International… trong những năm qua thường xuyên lặp lại yêu cầu Việt Nam chỉnh sửa hoặc bãi bỏ điều luật này, tuân theo các nghĩa vụ theo Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị (ICCPR).